سنگ قبر و سنگ مزار: هنگام خرید سنگ مزار می بایست به چه نکاتی توجه داشت
پس از برپایی مراسم تدفین و اجرای مراسمات ترحیم معمولا تا قبل از مراسم چهلم متوفی سنگ مزار/ سنگ قبر مرحوم تهیه و برروی قبر به عنوان یادبود نصب میگردد.
سنگ های مزار به طور معمول از سنگهای معادن در رنگهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. در یک طبقه بندی کلی سنگ مزارها را میتوان از یک منظر به دونوع کلی گرانیت و مرمر دسته بندی کرد .
سنگ مزار گرانیت
سنگ گرانیت سنگی است که منشاء درونی یا آتشفشانی دارند و باید توسط دستگاههای سخت فر آوری شوند . این سنگها بسیار سخت محکم، بادوام، جلاپذیر و دارای مقاومت فشاری بالا دربرابر هوازدگی می باشند، بطوریکه در برابر یخبندان جرم حجمی متوسط در گرانیت حدود ۶/۲۲ تن بر متر مکعب است .
تخلخل آن بسیار کم و در برابر گرما مقاومت خوبی از خود نشان میدهند ولی چنانچه در این حالت آب به آن برسد به شدت آسیب می بیند
از لحاظ ظاهری بیشتر بافت یکسان و یکدستی دارند و بیشتردر رنگهای خاکستری و مشکی مورد استفاده قرار میگیرند .
امروز سنگ گرانیت با پیشرفت علم مواد و بحث تکنولوژی الماسه و بکارگیری آن در صنعت سنگ قابل استحصال به صورت پلاک می باشد و مصرف آن به ویژه در صنعت سنگ مزار رواج چشمگیری یافته است.
سنگ قبر گرانیت از نظر رنگ به ۴ دسته کلی تقسیم می شوند
۱ گرانیت طوسی ۲ شکلاتی ۳ مشکی ۴ کرم
در میان این دسته بندی ها بیشتر از گرانیت های طوسی ومشکی در صنعت سنگ مزار استفاده میشود.
از اولین این سنگها باید به سنگ گرانیت نطنز اشاره کردد. این سنگ تقریبا روشن و از نظر رنگ ما بین طوسی و مشکی وخاکستری قرار میگیرد و بسته به اینکه سنگ از کدامیک از معادن مربوطه استخراج شده باشد دارای اندک تفاوتهایی در شکل ظاهری و رنگ می باشند.
سنگ نطنز را میتوان ارزانترین سنگ موجود جهت استفاده در سنگ مزار قلمداد کرد و به دلیل اینکه دارای رگه های سفید و هاله دار بر روی سطح خود می باشد جهت چاپ عکس لیزری توصیه نمیگردد .
از دیگر گرانیت های موجود در این حوزه می باید به سنگ سیمین اصفهان اشاره کرد . سنگ سیمین از بهترین سنگ های ایرانی می باشد که دارای بافتی مخملی با کمی دانه های سفید است و از دوام و عمر بالایی برخوردار میباشد.
گرانیت تویسرکان از انواع دیگر سنگ های گرانیت مشکی می باشد که به علت رنگ مشکی کاملا پر رنگ و یک دستی که دارد بسیار مورد توجه قرار میگیرد. این سنگ را به جرات میتوان یکی از محکمترین سنگ های موجود در بازار ایران دانست و به همین دلیل از این سنگ به عنوان سنگ مزار یا سنگ قبر زیاد مورد استفاده قرار میگیرد.یکی از ویژگیهای این سنگ جهت استفاده بعنوان سنگ قبر محکم بودن و قابلیت تحمل این سنگ جهت ابزار کاری خطاطی میباشد .
از دیگر سنگهای مورد استفاده که طی سالیان اخیر به سرعت جای خود را در صنعت سنگ مزارباز کرده باید از سنگ برزیلی نام برد . برخلاف تمام سنگهایی که در بالا به آنها اشاره کردیم این سنگ مصنوعی که از طریق عمل آوری براده های سنگ در کارخانه بدست می آید، که البته انواع ممتاز این سنگ از محکمترین و حتی صیقلی ترین سنگ های موجود در دنیای سنگ میباشند . وجود دانه های طلایی بر روی سطح این سنگها از ویژگیهای بارز آن است که هیچ سنگی از این مزیت بهره نمیبرد همین امر جلوه خاصی را به چنین سنگ هایی میبخشد . سنگ برزیلی به دلیل اینکه سنگی کاملا مشکی و یکدست بوده جهت چاپ عکس لیزری از بهترین سنگهای موجود در بازار می باشد و اصولا برای کسانی که قصد چاپ عکس بر روی سنگ را دارند بایستی چنین سنگی را از اولویت های اصلی قرار داد.
هم چنین این سنگ از محکم ترین سنگهای موجود می باشدو در هر شرایط آب و هوایی چه گرما و سرما قابلیت تحمل بالایی دارد و نسبت به سنگهای دیگر دارای استهلاک کمتری می باشد.
سنگ مزار مرمر
دیگرنوع سنگ مزار را باید مرمر نامید.
سنگ مرمر دارای رنگهای سفید – سبز- قرمز- زرد –و ارغوانی است
در واقع یک سنگ با رنگ روشن محسوب میشود وبه دلیل اینکه دارای نا خالصی هایی مانند رس اکسید آهن ویا مواد بتنی است دارای رگه هایی به رنگ مایل به آبی خاکستری، سبز، صورتی، زرد ویا حتی سیاه میباشد
بسیاری از مرمر ها زمانی که در معرض عوامل جوی قرار میگیرند دوام و استحکام خود را از دست میدهند. برخی از انواع سنگ مرمر دارای کربنات کلسیم هستند
سنگ مرمر به دلیل زیبایی خاصی که دارد همواره در هنرهای تزیینی مورد توجه بوده و حتی هنرمندانی چون میکل آنژ و داوینچی در بسیاری از آثار خود از سنگ مرمر استفاده کرده اند
سنگ مرمر سفید هرات را باید مهمترین نوع سنگ مرمر مورد استفاده در صنعت سنگ مزار نام برد . سنگ مرمر هرات یکی از مرغوب ترین سنگ های تزیینی جهان است که در منطقه چشمت شریف در صد کیلومتری جنوب شرق هرات واقع است
مرمر سفید همانطور که پیشتر به آن اشاره شده به دلیل وجود برخی ناخالصی ها دارای رگه های رنگی صورتی، سبز یا آبی هستند که هر چه این رگه ها کمتر باشد در واقع با سنگ مرغوب تری مواجه هستیم و بالطبع بایستی هزینه بالاتری نیز برای آن درنظر گرفت . این سنگ از جلا پذیرترین این سنگها میباشد و نوع سفید سنگ مرمر بدلیل خاص بودن بسیار مورد توجه است
سنگ مرمر سبز دیگر نوع سنگ مرمر می باشد که دارای رگه هایی به رنگ سبز سفید و یا حتی قهوه ای می باشد . و در ایران بیشتر در فضاهایی با کاربری مذهبی کاربرد داشته و قطعا در مزار شریف ائمه اطهار و امام زاده ها جلوه های زیبایی از این نوع سنگ را میتوان یافت. این سنگ اصیل و زیبا را باید جزو سنگ های خاص برشمرد و با توجه به اینکه در فضاهای مذهبی دارای مراجعه کننده زیاد در تماس و لمس بالا هستند امتحان خود را پس داده و هرچقدر بیشتر به اصطلاح پا بخورد براق تر شده و ظاهرش خراب نمیشود فقط کمی حالت چرمی پیدا میکند. همچنین این سنگها قابلیت عبور نور از خود را دارند و وقتی نور به سطح آن تابیده میشود اجزاء و اشکالی را می بینید که مثلا در عمق ۳ میلیمتری سنگ است . و این موضوع به سنگ مرمریت خاصیت نمایش ۳ بعدی میدهد.
سنگ مرمر کرم و حتی صورتی انواع دیگری هستند که البته به نسبت مرمر سفید وسبز کاربرد ی به مرات کمتری دارند و در واقع باید اظهار داشت که این ها مشتریان خاص و مخصوص خود را دارند.
سنگ مزار نانو
اما جدیدترین سنگ وارد شده در این صنعت را باید سنگ نانو دانست. سنگ نانو را نیز باید همانند سنگ برزیلی سنگی مصنوعی دانست .
این دسته از سنگ های مصنوعی از ترکیب مجدد سنگ های معدنی با مواد افزودنی دیگر همچون سیمان سفید و رزین های پلیمری نانویی تولید میشود
مقاومت ساختاری آنها در فوندانسیون های خاص توانایی تحمل بارهای زیاد را به آنها میدهند
کیفیت و سفیدی خالص این سنگ باعث شده تا طی این چند سال اخیرسنگ نانو جای خود را در صنعت سنگ مزار باز کند و به سرعت جای خود را در صنعت سنگ مزار پیدا کرده و به سرعت استفاده از آن در حال گسترش می باشد. سنگ های نانو در مقابل فشار-نور-اشعه ماورای بنفش و ناملایمات جوی بسیار مقاوم بودو محصولاتی هستند که نیاز به نگهداری خیلی کم دارند اما پس از نصب مانند سنگهای طبیعی رفتار میکنند .
از مهمترین مزیت های آن میتوان به ضد خش بودن ،مقاومت بالا در برابر سرما وگرما وسفیدترین سنگ موجود در بازار اشاره کرد.
البته برش دادن این سنگ بسیار سخت است و جهت چاپ عکس بر روی این سنگ قابل حکاکی خوب نیست
با توجه به فرآیند کارخانه ای تولید این سنگ باید اظهار داشت که دارای درجه بندی کیفی مختلف هستند و درجه یک،دو و سه می باشند
انتخاب سنگ مزار
چه سنگی را انتخاب کنیم ؟مشگی یا سفید؟ چه ابعادی؟چگونه سفارش دهیم و…
در این مقاله سعی میکنیم با ارائه نکات کلیدی فرآیند سفارش سنگ مزار را مرور کرده و در این زمینه مشاوره های کاربردی ارائه دهیم
۱:مشکی یا سفید:اولین قدم این است که ما نسبت به انتخاب کلیت سنگ مورد سفارش به جمع بندی برسیم. در یک تقسیم بندی کلی انتخاب سنگ های مشکی که اغلب گرانیت میباشند سنگ هایی مثل نطنز اصفهان ،سیمین اصفهان ،سنگ برزیلی ، تویسرکان و شبق را باید سنگ هایی دانست که در این حوزه در صنعت سنگ مزار مورد استفاده هستند.
در میان سنگ های مرمر باید از مرمر سفید هرات ،مرمر سفید ازنا،مرمر سبز و نانو سفید اشاره کرد.
البته به طور خاص سنگهایی مانند گرانیت قرمز یزد ، کریستال ، مرمر صورتی و مرمر کرم ، نیز قابل سفارش هستند که مشتریان ویژه خود را دارند.
۲ طبیعی یا مصنوعی :بیشتر سنگهای طبیعی مورد استفاده در حوزه سنگ مزار از معادن داخلی تامین میشوند . سنگ های نطنز ،سیمین ،تویسرکان، شبق ، مرمر سفید ازنا ،مرمر سبز ،گرانیت قرمز،کریستال و انواع دیگر مرمر اکثرا توسط کارخانه های سنگبری داخل کشور تامین شده و تنها سنگ طبیعی وارداتی در صنعت سنگ مزار را باید سنگ مرمر سفید هرات دانست.
سنگ برزیلی که سنگی مشکی و فوق العاده شیک و دارای بافتی یکسان و یکدست هست و هم چنین سنگ نانو سفید که هر دو از ترکیب مجدد سنگ های طبیعی ، معدنی با مواد افزودنی به دست می آیند ، سنگ های مصنوعی در حوزه سنگ مزار بطور صد در صد جزو سنگهای وارداتی محسوب می شوند
۳:ابعاد استاندارد سفارش سنگ مزار ۶۰*۱۸۰ و عمدتا با ضخامت ۳ یا ۴ سانت می باشد . البته باید توجه داشت که در برخی قطعات بهشت زهرا که عمدتا قطعات قدیمی (قطعات ۱ تا۱۱۲)هستند و دارای قبرهای یک طبقه می باشند ابعاد قابل نصب کوچکتر از این سایز میباشد . در هر یک از شهرهای کشور نیز قواعد و قوانین خاصی در آرامستان ها جهت اندازه سنگ وجود دارد که قبل از سفارش سنگ بایستی از آنها اطلاع داشت تا در هنگام نصب سنگ با مشگل مواجه نشد.
ضخامت سنگ طبق سفارش مشتری قابل افزایش میباشد،حتی در برخی موارد شده مشتریان تمایل دارند سنگی با ضخامت ۴۰ سانت سفارش دهند، ولی همانطور که اشاره شد باید نسبت به محدودیت های موجود در آرامستان ها دقت نظر صورت گیرد.
در حال حاضر در قطعات جدید بهشت زهرا (۳۰۰به بالا) که عمده دفن ها در آنها انجام می گردد و قبرها عمدتا سه طبقه هستند سنگ با ابعاد ۶۰*۱۸۰ و ضخامت ۴ سانت اجازه نصب دارند
در حالت استاندارد نصب سنگ یک دست قرنیز نیز برای هر سنگ کار گذاشته می شود
۴:اطلاعات نوشته شده بر روی سنگ مزار : سنگ مزار معمولا دارای اطلاعات زیر است
۱:نام ونام خانوادگی
۲:نام پدر
۳:تاریخ زادروز
۴:تاریخ درگذشت
۵:سروده یا گفتاری پر معنا درباره درگذشته
۶:نما در نشانه های تصویری برمبنای مواردی چون آیین ،ملیت،شغل ،علاقه مندی اماکن متبرکه و تصاویر مناظر و عکس متوفی
۷:آیه ای از قرآن یا احادیث در سنگ قبرهای اسلامی(که الیته آیات و احادیث را بایستی جهت حفظ شان و کرامت آن در سنگ های کتیبه ای بالاسری مورد استفاده قرار گیرند). در بالاترین قسمت سنگ عباراتی همچون آرامگاه مرحوم …(باذکر جایگاه شخص مانند پدری مهربان و…)بازگشت همه به سوی اوست یا جملاتی در این راستا می توان نگاشت.
استفاده از تاریخ تولد و وفات تقریبا عمومیت دارند و به جای آنها می توان از معادلهای دیگر نیز استفاده کردهمانند:
طلوع غروب
اولین نگاه آخرین پگاه
آفریده آرمیده
آغاز پرواز
بهار خزان
ازخاک تا افلاک
و بسیاری موارد دیگر
طی سالهای اخیر با پیشرفت دستگاهها و ابزار آلات در صنعت سنگ قبر و مزار حکاکی چهره متوفی یا عکسهای متناسب مورد توجه بسیاری قرار گرفته و در صورتی که سنگ مورد سفارش از سنگ های مشکی باشد میتوان انتظار چاپ عکسی با کیفیت را بر روی سنگ داشت . نکته حائز اهمیت اینکه هرچه عکسی که جهت چاپ انتخاب شده کیفیت بالاتری داشته باشد عکس لیزری بر روی سنگ نیز از کیفیت بهتری برخوردار خواهد بود. برای قراردادن عکس بر روی انواع دیگر سنگ همانند مرمر سفید یا سبز یا سنگ های کریستال که چاپ عکس لیزری از کیفیت پایین تری به خود می گیرد می توان از چاپ عکس رنگی بر روی سرامیک استفاده کرد.در روش چاپ عکس بر روی کاشی یا سرامیک از رنگهای کوره ای استفاده میشود که بالای ۸۵۰ درجه سانتی گراد در کوره های گرمائی پخته می شود و در صورتی که ضربه فیزیکی به آنها وارد نشده و دچار شکستگی نگردد سالیان سال سالم میماند و بعد از الصاق بر روی سنگ مزار در اثر باران ،نور خورشید ،شستشو و اسید از بین نخواهند رفت.
حداکثر ابعاد چاپ عکس بر روی سرامیک ۳۰*۴۰ میباشد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر